บทคัดย่อภาษาไทย

การวิจัยเรื่องนี้มีวัตถุประสงค์  คือ 1) เพื่อศึกษาหลักศรัทธาในพระพุทธศาสนาเถรวาท  2)  เพื่อศึกษาหลักศรัทธาที่มีต่อหลาวงพ่อพระเจ้าแสนสามหมื่น ของชาวพุทธ ในเขตอำเภอโซ่พิสัย จังหวัดบึงกาฬ และ 3) เพื่อศึกษาวิเคราะห์หลักศรัทธาที่มีต่อพระพระเจ้าแสนสามหมื่น ของชาวพุทธ ในเขตอำเภอโซ่พิสัย จังหวัดบึงกาฬ  งานวิจัยเรื่องนี้ เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ โดยการเก็บรวบรวมจากคัมภีร์ทางพระพุทธศาสนา ตำรา เอกสาร และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องและรวบรวมข้อมูลภาคสนามและนำเสนอผลการวิจัยด้วยวิธีพรรณนาวิเคราะห์

ผลจากการวิจัยพบว่า

              หลักศรัทธาในพระพุทธศาสนาเถรวาท  ได้มุ่งศึกษาเกี่ยวกับหลักศรัทธาในคัมภีร์พระพุทธศาสนาถึงความหมายของศรัทธาในพระไตรปิฎก และตามทรรศนะของนักวิชาการทั่วไป ความสำคัญของศรัทธาในพระพุทธศาสนา ศรัทธาเป็นองค์ประกอบที่สำคัญที่สุดในการปฏิบัติทางศาสนามนุษย์ ความศรัทธาในพระรัตนตรัย  อันเป็นมูลเหตุให้เกิดศรัทธา โดยศรัทธานั้นแบ่งออกเป็น 4 ประการ คือ 1) กัมมสัทธา เชื่อกรรมกฎแห่งกรรม เชื่อว่ากรรมมีอยู่จริง  2)  วิปากสัทธา เชื่อวิบาก ผลของกรรม เชื่อว่าผลของกรรมมีจริง  3)  กัมมัสสกตาสัทธา เชื่อความที่สัตว์มีกรรมเป็นของตน แต่ละคนเป็นเจ้าของ จะต้องรับผิดชอบเสวยวิบาก เป็นไปตามกรรมของตน และ  4) ตถา  คตโพธิสัทธา เชื่อความตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า มั่นใจในองค์พระตถาคต ว่าเป็นพระสัมมาสัมพุทธะ ทรงพระคุณอันประเสริฐ ตรัสธรรม บัญญัติวินัยไว้ด้วยดี ทั้งนี้ ยังได้กล่าวถึงคุณค่าและประโยชน์ของศรัทธาในพระพุทธศาสนา จะเห็นได้ว่าจากการสัมภาษณ์กลุ่มตัวอย่าง พบว่า ผู้วิจัยมีความเข้าใจในหลักศรัทธาในพระพุทธศาสนา ตระหนักถึงความสำคัญของศรัทธา เข้าใจการเกิดขึ้นของศรัทธา ตลอดจนประเภทของศรัทธาเป็นอย่างดีเยี่ยม

ชาวอำเภอโซ่พิสัยมีบริบทสภาพไม่ว่าจะเป็นพื้นที่ จำนวนประชากร วิถีชีวิตความเป็นอยู่ทางเศรษฐกิจ สิ่งแวดล้อม สังคม วัฒนธรรม ประเพณีต่าง ๆ และส่วนใหญ่เป็นการทำการเกษตรทำส่วน และมีรายได้ต่อครัวเรือนยังอยู่ในเกณฑ์ที่มีความเป็นอยู่ที่ดีในระดับหนึ่ง หลวงพ่อพระเจ้าแสนสามหมื่น (พระแสน) เป็นพระพุทธรูปที่มีประวัติความเป็นมาที่ชัดเจน ดังที่กล่าวมาแล้ว และเป็นศูนย์รวมจิตใจของพุทธศาสนิกชนอำเภอโซ่พิสัย อีกด้วย ไม่ว่าจะเป็นการไปนิมนต์มาจากหอไตรกรุงเวียงจันทน์ โดยการล่องแพมาตามลำแม่น้ำโขง จนถึงที่และได้อันเชิญประดิษฐ์ฐานไว้ที่วัดสังขลิการาม อำเภอโซ่พิสัย จังหวังบึงกาฬ จนถึงทุกวันนี้ หลวงพ่อพระเจ้าแสนสามหมื่น ถึงเป็นพระพุทธรูปที่ศักดิ์สิทธิ์และมีความสำคัญต่อชาวอำเภอโซ่พิสัยเป็นอย่างมาก ตลอดถึงศรัทธาของชาวพุทธที่มีต่อองค์หลวงพ่อพระเจ้าแสนสามหมื่น ในด้านการบูชา ประเพณีวัฒนธรรม พิธีกรรมในการปฏิบัติตลอดจนวิถีชีวิตของประชาชนในเขตอำเภอโซ่พิสัย

ความศรัทธาเลื่อมใสของประชาชนชาวพุทธในเขตอำเภอโซ่พิสัย จังหวัดบึงกาฬ ที่มีต่อหลวงพ่อพระเจ้าแสนสามหมื่นนั้น ถือได้ว่าเป็นความศรัทธาที่เกิดขึ้นด้วยความเชื่อที่พิจารณาเห็นด้วยสติปัญญาทางพระพุทธศาสนาเถรวาท คือ 1) ความเชื่อมั่นในกฎการกระทำ 2) ความเชื่อมั่นในผลของการกระทำ 3) ความเชื่อมั่นว่ามนุษย์ต้องรับผิดชอบต่อการกระทำและผลของการกระทำ และ 4) ความเชื่อมั่นในศักยภาพในการเข้าถึงอิสรภาพที่แท้จริงของมนุษย์ ความเชื่อที่อยู่นอกศาสนาพุทธ อันเป็นความเชื่อเกี่ยวกับวิทยาคม ความเชื่อเรื่องสิ่งศักดิ์สิทธิ์  ความเชื่อเรื่องผีสางเทวดา ความเชื่อเรื่องโหราศาสตร์ ความเชื่อเรื่องเคล็ดและการแก้เคล็ดทางไสยศาสตร์ จะเห็นได้ชาวพุทธในเขตอำเภอโซ่พิสัยแล้ว  ชาวพุทธบางส่วนในสังคมชุมชน มีความเชื่อในลัทธิ ศาสนาต่างๆ ในการบวงสรวงบูชา สร้างสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์และเทพเจ้า โดยแสดงออกถึงนัยที่เกิดจากความกลัวของมนุษย์ขาดที่พึ่ง ตั้งแต่ยุคโบราณกาล ดังนั้น ศาสนาและบูรพกษัตริย์จึงถูกนำมาใช้เป็นเครื่องยึดเหนี่ยว บำรุงขวัญและกำลังใจ ว่าจะมีการให้คุณหากบูชา และเป็นโทษหากลบหลู่ ที่ต้องมีสิ่งศักดิ์สิทธิ์ยึดเหนี่ยวจิตใจ เพราะประชาชนในอดีตเคยเคารพนับถือศาสนาพราหมณ์มาก่อนนั่นเอง ประชาชนชาวพุทธในเขตอำเภอโซ่พิสัย มีความศรัทธาต่อหลวงพ่อพระเจ้าแสนสามหมื่น ความศรัทธาด้านความเป็นสิริมงคลต่อชีวิต ความศรัทธาด้านความสำคัญต่อครอบครัว ความศรัทธาด้านความขลังและศักดิ์สิทธิ์ ความศรัทธาด้านความแคล้วคลาดปลอดภัย ความศรัทธาด้านการปฏิบัติด้วยอามิสบูชาและปฏิบัติบูชา ความศรัทธาด้านความสำคัญต่อสังคม จนเกิดเป็นประเพณีพิธีกรรมต่าง ๆ ขึ้นสืบมา

บทคัดย่อภาษาอังกฤษ

            The purposes of this research were ;  1) to study the faith in Theravada Buddhism 2) to study the faith towards Loungpho Phrachaowsaensammuen of Buddhists in the territory of Saphisai District, Buengkan Province and 3) to anslytically study the principle of the faith towards Phrachaowsaensammuen of the Buddhists in the territory of Sophisai District, Buengkan Province. This research  is the qualitative research by collecting the data from the Buddhist scriptures, documents and related research and to report the results of the research by using the descriptive analysis.

              The results of the research are found that

              The principle of faith in Theravada Buddhism intends to study the meanings of faith in Tipitaka and the attitudes of general academicians. The importance of faith in Buddhism is the faith that has the most importance in the human beings practice. The faith in the Tiple Gems is the cause of faith. That faith can bi divided into 4 types, that is, 1) Kamma-saddha: belief in the law of JKamma, 2) Vipaka-saddha: belief in the consequence of Kamma, 3) Kammassaka-saddha: belief in the individual ownership of Kamma and 4) Tathagatabodhi-saddha: belief in the Enlightenment of Buddha and belief inTathagata that the Enlightened One has the excellent goodness, well-saying, well-prescribed discipline and then still saying about the value and benefits of the faith in Buddhism. It can be seen that in interviewing the samples, it is found that the researcher understands the principle of faith in Buddhism well and realizes of the importance of faith and understands the occurrence of faith including the types of faith very well.

             People in Sophisai District have the situation of location, population, economic lifestyle, environment, society, culture and various traditions and majority of people perform the agriculture such as farming, garden and income in family are still in good condition. Luurmgpho Phrachaowsaensammuen (Phrasaen) is the Buddha’s image that has clearly history and it is the spiritual center of people of Sophisai District again whenever it was invited prom the monastic room in Vientien by floating a raft along the Khong River until reaching the place and placed in Wat Sangkalikaram in Sophisai District, Buengkan Province. At the present, Loingpho Phrachaowsaensammuen is the sacred Buddha’s image and very important for people in Sophisai District all together with the faith of the Buddhists towards Loungpho Phrachaowsaensammuen in the aspect of worship, tradition, culture and rituals in practice including the lifestyle of people in Sophisai District.

              The faith of the Buddhists in the territory of Sophisai District, Buengkan Province towards Loungpho Phrachaowsaensammuen is regarded as the faith that occurs with belief considering with wisdom in Theravada Buddhism, that is, 1) to believe in the law of action 2) to believe in result of action 3) to believe that human beings must take responsibility for their action and the result of action and 4) to believe in the potentials reaching the real freedom of human beings. The faith outside Buddhism is the belief concerning the occult science and the belief in sacred things, in ghosts, divines, astrology, tactics and solution of tactics in the way of occultism. Being seen in the Buddhists in Sophisai District, some Buddhists in the association between human beings who have refuge from the ancient time. The religions, therefore, and the former kings take these as the refuge, consolation and will power. It will result the goodness if individual worships and the offense if individual insults. In the case of sacred things, because people in the past used tobelieve in Brahmanism, people in the territory of Sophisai District, believe in Loungpho Phrachaowsaensammuen in the aspect of prosperity for life, in the aspect of the importance of family, in the aspect of magic, and holy, security from the peril, in the aspect of practice  with material gifts and practice of worship and in the aspect of importance for society until the occurrence of various traditions continuously.

รายการไฟล์