บทคัดย่อภาษาไทย

ดุษฎีนิพนธ์ฉบับนี้ มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อวิเคราะห์บริบทการใช้กัญชาในสังคมไทย  สภาพปัญหาและผลกระทบเกี่ยวกับบทบัญญัติแห่งกฎหมายการใช้กัญชาทางการแพทย์ 2) เพื่อวิเคราะห์หลักพุทธสันติวิธีที่เอื้อต่อการพัฒนาปรับปรุงบทบัญญัติแห่งกฎหมายการใช้กัญชาทางการแพทย์  3)  เพื่อวิเคราะห์และนำเสนอการพัฒนาปรับปรุงบทบัญญัติแห่งกฎหมายการใช้กัญชาทางการแพทย์โดยพุทธสันติวิธี การศึกษาใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) โดยการศึกษาจากเอกสาร (Documentary Research) การสัมภาษณ์เชิงลึก (In-depth Interview) และการสนทนากลุ่มย่อย (Focus Group) จากผู้ทรงคุณวุฒิด้านพระพุทธศาสนา ด้านพุทธสันติวิธี ด้านกฎหมาย ด้านการวิจัย ด้านการแพทย์ จากผู้มีส่วนได้เสียและผู้เกี่ยวข้อง

ผลการศึกษาพบว่า

1. อนุสัญญาเดี่ยวว่าด้วยยาเสพติดให้โทษ ค.ศ.1961 ใช้คำว่า “คลังยาเสพติด” หมายความถึง ปริมาณยาเสพติดที่ภาคีประเทศตกลงยินยอมให้ใช้ในทางการแพทย์หรืองานวิจัยทางวิทยาศาสตร์ในประเทศได้ แต่ตามบทบัญญัติแห่งพระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ พ.ศ.2522 มิได้มีหลักการนี้ไว้ ดังนั้น กฎหมายยาเสพติดให้โทษของไทยจึงไม่เหมาะสมสอดคล้องกับหลักสากล และการเปลี่ยนสถานะพืชกัญชาเป็นยาเสพติด ทำให้เกิดมายาคติว่ากัญชาเป็นยาเสพติดให้โทษมากว่า 40 ปี แม้จะมีการแก้ไขเพิ่มเติมกฎหมายประกาศใช้ประมวลกฎหมายยาเสพติด พ.ศ.2564  ซึ่งยกเลิกพระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ พ.ศ. 2522 โดยมีบทบัญญัติให้อำนาจรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุขโดยความเห็นชอบของคณะกรรมการ ป.ป.ส. ประกาศกำหนดระบุชื่อยาเสพติดให้โทษว่ายาเสพติดให้โทษชนิดใดอยู่ในประเภทใด และเพิกถอนหรือเปลี่ยนแปลงชื่อหรือยาเสพติดให้โทษ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุขลงนามประกาศกระทรวงสาธารณสุขให้กัญชาพ้นจากสถานะเป็นยาเสพติดให้โทษในประเภท 5 ยกเว้นสารสกัด THC เกินกว่าร้อยละ 0.2 โดยน้ำหนักเท่านั้น ซึ่งเป็นหลักการใช้กัญชาทางการแพทย์ตามภูมิปัญญาไทย และการใช้กัญชาในครัวเรือนตามบริบทสังคมไทย นับว่าเป็นการพัฒนาปรับปรุงบทบัญญัติของกฎหมายการใช้กัญชาทางการแพทย์ไปอีกขั้นหนึ่ง แต่เมื่อกฎหมายมีผลบังคับใช้ ก็ปรากฏกระแสการใช้กัญชาเสรีอีก ดังนั้น สังคมไทยคงต้องมีการพัฒนากฎหมายไปในแนวทางที่เหมาะสมต่อไป

2. เมื่อบูรณาการหลักอริยสัจ 4 เข้ากับหลักการพัฒนากฎหมายได้กระบวนการที่เรียกว่า 4 Four with 2P2M กล่าวคือ  1. F คือ Focus หมายถึง กำหนดประเด็นความจริงของปัญหา 2. O คือ Opportunity โอกาสหาสาเหตุที่แท้จริง คือรักษาความป่วยไข้ด้วยการบูรณาการหลักการแพทย์โดยแพทย์แผนไทยร่วมกับแพทย์แผนปัจจุบัน และ”โอกาส” ทางด้านเศรษฐกิจซึ่งมีค่าดั่งทรัพย์สิน 3. U คือ Utility อรรถประโยชน์หรือประโยชน์สาธารณะเพื่อให้การกระทำของผู้ป่วยและแพทย์ไม่เป็นความผิด และพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศให้รุ่งเรือง และ 4. R คือ Restorative justice หมายถึง ยุติธรรมสมานฉันท์เน้นยุติธรรมที่ไม่ใช่เน้นความผิดในตัวกฏหมาย แต่ต้องมีภาระหน้าที่ (obligation) ต่อสังคม โดยพัฒนากฎหมายตามหลักการพัฒนากฎหมายให้สอดคล้องกับหลักสากล และหลักการมีส่วนร่วมของประชาชนโดยทางสายกลาง

3. นำเสนอการพัฒนาปรับปรุงบทบัญญัติแห่งกฎหมายการใช้กัญชาทางการแพทย์โดยพุทธสันติวิธี เพื่อประโยชน์สุขของประชาชนและสังคมไทยสันติสุขอย่างยั่งยืน

บทคัดย่อภาษาอังกฤษ

The study consisted of the following objectives: 1) to analyze the context of marijuana use in Thai society, its problems and impacts on the legal provision on the use of medical marijuana; 2) to analyze the Buddhist peaceful means contributing to the development of revision to the legal provision on the use of medical marijuana; and 3) to analyze and present the development of revision to the legal provision on the use of medical marijuana by Buddhist peaceful means. The study employed a qualitative research method that included documentary research, in-depth interviews, and focus group discussions with Buddhist, Buddhist peaceful methods, legal, research, and medical experts from stakeholders and related parties.

From the study, the following results are found:

1) According to the Single Convention on Narcotic Drugs, 1961, “Definition (X) ‘Stocks’ means the amounts of drugs held in the country of territory for therapeutic or scientific functions”. However, the Narcotics Act B.E. 2522 stated otherwise; as a result, Thailand's narcotics laws are ineffective and inconsistent with international standards. For more than 40 years, the conversion of marijuana plants to narcotics perpetuated the myth that marijuana was a narcotic drug. The Narcotics Act B.E. 2522 was repealed later, when the Narcotics Code B.E. 2564 was promulgated. There is a provision that authorizes the Minister of Public Health to announce the names of narcotics, which narcotics belong to which category, and to revoke or change the names of narcotics, with the approval of the Narcotics Control Board, which is considered a further improvement in the provisions of the medical marijuana law. The Minister of Public Health has signed an announcement removing marijuana from the category 5 narcotics list, except for extracts THC greater than 0.2% only. Although this is the principle of free medical marijuana use according to Thai local wisdom, as well as one step further development of the provisions of the medical marijuana law according to international principles; however, when the law has not yet taken effect, there comes another wave of unrestricted marijuana usage. As a result, Thai society must develop appropriate laws.

2) When integrating Ariyasacca (the Four Noble Truths) with the principles of legal development, the process called ‘Four with 2P2M’ is obtained: (1) “F” stands for Focus on the reality of problems; (2) “O” stands for Opportunity in identifying the root causes of problems, i.e., curing sickness via an integration of Thai traditional medicine with modern medicine, as well as an economic opportunity that is as valuable as an asset; (3) "U" stands for utility, or benefits for the general public, so that patients' and doctors' action won't be at fault and the country's economy can develop for more prosperity; and (4) "R" stands for restorative justice, which emphasizes justice rather than legal wrongdoing and owes an obligation to society. The legal provisions must be revised in accordance with the principles of legal development under the universal standards and public participation based on the Middle Way.

3) The presentation of the development of a revision to the legal provision on the use of medical marijuana through Buddhist peaceful means in favor of the people's happiness and peace for Thai society on a sustainable basis.

รายการไฟล์