บทคัดย่อภาษาไทย

ดุษฎีนิพนธ์ฉบับนี้ มีวัตถุประสงค์ 3 ประการ คือ 1) เพื่อศึกษาหลักโหราศาสตร์ว่าด้วยการพยากรณ์ในสังคมไทย 2) เพื่อศึกษาหลักพุทธธรรมที่เหมาะสมกับนักพยากรณ์โหราศาสตร์และ 3) เพื่อนำเสนอรูปแบบการพัฒนาประสิทธิภาพของนักพยากรณ์โหราศาสตร์เชิงพุทธบูรณาการ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยศึกษาจากเอกสาร งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง และการสัมภาษณ์เชิงลึกผู้ให้ข้อมูล จำนวน 17 รูป/คน แล้วนำมาวิเคราะห์ สังเคราะห์ และนำเสนอข้อมูลในรูปแบบการพรรณนาวิเคราะห์

ผลการวิจัยพบว่า หลักโหราศาสตร์เป็นศาสตร์ที่ศึกษาความสัมพันธ์ของดวงดาวบนท้องฟ้ากับชีวิตมนุษย์ใช้ความรู้เกี่ยวกับวันและคืนหรือเวลาการเคลื่อนที่ของโลก ดวงอาทิตย์ และดวงจันทร์มาคำนวณออกมาเป็นคำพยากรณ์ชะตาชีวิต ในสังคมไทยนั้นการพยากรณ์โหราศาสตร์เป็นสิ่งที่อยู่ด้วยกันมาเป็นระยะเวลาที่ยาวนานตั้งแต่สมัยอาณาจักรสุโขทัยจนถึงปัจจุบัน คนไทยส่วนใหญ่จะมีความเข้าใจเรื่องโหราศาสตร์จะมีสอดแทรกอยู่แทบจะทุกกิจกรรมการดำเนินชีวิตตั้งแต่การเกิดจนถึงการตาย กลายเป็นวัฒนธรรมที่ยึดถือปฏิบัติตามกันจากรุ่นสู่รุ่น ทำให้กระทรวงวัฒนธรรมได้ขึ้นทะเบียนคำว่า “โหราศาสตร์ไทย” เป็นมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของชาติ

การพัฒนาประสิทธิภาพของนักพยากรณ์โหราศาสตร์ทั้ง 4 ด้าน ได้แก่ 1) ด้านสุขภาพจิต ได้นำพรหมวิหาร 4 และอคติ 4 มาเสริมสร้างให้สุขภาพจิตมีความมั่นคงทางอารมณ์ไม่หวั่นไหวไปตามอิฏฐารมณ์หรืออนิฏฐารมณ์ที่จะเกิดในขณะที่ทำการพยากรณ์ 2) ด้านอาชีพ ได้นำอิทธิบาท 4 มาใช้เพิ่มศักยภาพด้วยการศึกษาค้นคว้าฝึกฝนตามหลักวิชาโหราศาสตร์เสริมสร้างทักษะการพยากรณ์มีความแม่นยำส่งผลต่อความมั่นคงของอาชีพ 3) ด้านดำรงชีวิต ได้นำสังคหวัตถุ 4 มาเป็นแนวทางดำรงชีวิตด้วยการเสริมสร้างให้เป็นผู้มีน้ำใจไมตรี รู้จักให้ เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ เสียสละแบ่งปันช่วยเหลือกันด้วยสิ่งของ ให้ความรู้ และแนะนำสั่งสอน พูดจาไพเราะ ซาบซึ้งใจ สุภาพอ่อนหวานก่อให้เกิดความรักใคร่ นับถือ และ 4) ด้านเผยแผ่พระพุทธศาสนา ได้นำหลักกรรมมาเพิ่มศักยภาพด้วยการให้เข้าใจในเรื่องความดีและความชั่ว ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญของพระพุทธศาสนา อีกทั้งยังนำไปสอดแทรกในระหว่างการให้ คำพยากรณ์ด้วยวิธีการบูรณาการเป็นการช่วยเผยแผ่พระพุทธศาสนาอีกทางหนึ่ง จึงทำให้เกิดเป็นนักพยากรณ์โหราศาสตร์เชิงพุทธบูรณาการ ผลจากการวิจัยจึงได้องค์ความรู้ใหม่เป็น “HPBAA Model”

บทคัดย่อภาษาอังกฤษ

This dissertation consists of three main objectives, namely, 1) to study the principles of astrology on forecasting in Thai society; 2) to study Buddhist principles suitable for astrologers; and 3) to present a model for developing the efficiency of integrated Buddhist astrologer by using qualitative research methods from studying documents, related research and 17 in-depth informants, analyzed and presented in descriptive analytical form.

The research found that astrology is a science that studies the relationship between stars and human life using knowledge of the day and the night or the knowledge about the movement of the Earth, the Sun and the Moon to be calculated in order to obtain a prophecy. Since Thai society and astrology forecasts are things that have been together for a long time from the Sukhothai Kingdom to the present, most Thai people have a certain level of understanding of astrology. Because astrology is inserted into almost every lifestyle of most Thai people from birth to death, it has become a culture that adheres to each generation. Therefore, the word “Thai astrology” was registered as national intangible cultural heritage by the Ministry of Culture.

The development of the efficiency of astrologers are divided into 4 parts as follows: 1) Mental health aspect by applying Brahmavihara 4 and Akhati 4 to strengthen emotional stability and not to be shaken by the satisfaction or dissatisfaction that would occur while making a forecast. 2) Professional aspect by applying Iddhipada 4 to increase potential by studying, researching and practicing according to the principles of astrology to strengthen forecasting skills resulting in career stability 3) Livelihood aspect by applying Sangahavatthu 4 to strengthen kindness in providing knowledge and advice. Kind words can result in unity and respect. 4) Propagation of Buddhism aspect by applying the principle of karma to potential of understanding more about good and evil which are the essence of Buddhism. It is integrated in prophecy as another way to propagate which results in Buddhist integrated astrologist, a new body of knowledge known as “HPBAA” model.

รายการไฟล์