บทคัดย่อภาษาไทย

                การศึกษาวิจัยเรื่อง “ศึกษาวิเคราะห์คุณค่าความเชื่อเทวดาในล้านนา” โดยมีวัตถุประสงค์คือ 1) เพื่อศึกษาเทวดาในพระพุทธศาสนาเถรวาท 2) เพื่อศึกษาความเชื่อเทวดาในล้านนา 3) เพื่อศึกษาวิเคราะห์คุณค่าความเชื่อเทวดาในล้านนา งานวิจัยครั้งนี้ โดยศึกษาข้อมูลจากตำราวิชาการทางพระพุทธศาสนา และสัมภาษณ์ข้อมูลจากผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 6 รูป/คน เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research)

             ผลจากการวิจัยพบว่า

            1) เทวดาในพระพุทธศาสนาเถรวาท นั้นสรุปได้ว่า เทวดา มีอยู่ 3 ประเภท คือ 1. สมมติเทพ คือเทวดาโดยสมมติ ได้แก่ พระราชา, พระราชเทวี พระราชกุมาร ซึ่งทรงมีอำนาจเปรียบประดุจเทวดา   2. อุปปัตติเทพ คือ เทวดาในกามาพจรสวรรค์และเทวดาที่นับเนื่องในหมู่พรหมทั้งหลาย  3. วิสุทธิเทพ คือ ท่านผู้มีจิตหลุดพ้นจากอาสวกิเลสทั้งปวง ได้แก่ พระสัมมาสัมพุทธเจ้า พระปัจเจกพุทธเจ้า และพระอรหันต์ขีณาสพ ทั้งนี้การอุบัติขึ้นมาของเหล่าเทวดาทั้งหลายเกิดมาจากผลบุญที่ได้เพียรกระทำสั่งสมเอาไว้มีการให้ทาน รักษาศีล เจริญจิตภาวนา ประพฤติตนอยู่ในหลักของกุศลกรรมบถ 10 ประการ สิ่งเหล่านี้จะนำพาให้ไปเกิดบนสรวงสวรรค์ชั้นต่าง ๆ  ด้วยกำลังของผลบุญ มีร่างกาย วิมาน เครื่องประดับอันเป็นทิพย์ รัศมีกายสว่างไสว เสวยความสุขแลเพลิดเพลินสนุกสนานอันประกอบไปด้วยกามคุณทั้ง 5 ทว่าเทวดาก็สามารถจุติลงจากภพสวรรค์ได้เช่นกันเมื่อหมดบุญหรืออายุขัยในเทวโลกลงแล้ว

                 2) ความเชื่อเทวดาในสังคมล้านนาส่วนใหญ่นั้น มาจากการที่มนุษย์รู้สึกหวาดกลัว รู้สึกไม่ปลอดภัยในพลังอำนาจของสิ่งลึกลับที่มองไม่เห็น เช่นปรากฏการณ์ตามธรรมชาติที่ยังไม่สามารถอธิบายได้ มีอำนาจเหนือธรรมชาติเกินกว่ามนุษย์ นั่นคือ ภูตผี ปีศาจ วิญญาณ หรือเทวดา และความเชื่อดั้งเดิมของชาวล้านนาต่างให้ความเชื่อในเทวดา ซึ่งชาวล้านนาส่วนใหญ่เรียกว่า “ผี” สามารถแบ่งแยกได้เป็น 3 ประเภท ได้แก่ 1. ผีฟ้า หรือผีแถน 2. เทวดาอารักษ์ ที่รักษาประจำบ้านเมือง หมู่บ้าน เช่น ผีเจ้านาย เสื้อบ้าน เสื้อเมือง  เสื้อวัด และ 3. ผีบรรพบุรุษที่คอยรักษาต้นตระกูล เครือญาติสายโลหิต เช่น ผีปู่ย่า ผีมด ผีเม็ง ผีลั้วะ ผียาง ผีปู่แสะย่าแสะ และเจ้าแม่นางแก้ว ด้วยความเคารพนับถือเทวดาของชาวล้านนาเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวจิตใจในการดำเนินชีวิต จึงส่งผลให้ชาวล้านนามุ่งเน้นให้คนประกอบคุณงามความดีโดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อให้เกิดความสุข ความเจริญแก่ตน ครอบครัว ชุมชน และบ้านเมือง ถึงแม้ว่ากาลเวลาจะผ่านไปหลายร้อยปี แม้ว่าจะมีการรับ สอดแทรก หรือปรับของเก่าให้เป็นของใหม่ แต่ทว่าก็ยังคงรักษาแนวคิดดั่งเดิมที่เป็นหัวใจหลักเอาไว้ได้ว่า เทวดาตามหลักศาสนาพุทธ และไสยศาสตร์ในศาสนาพราหมณ์ ยังผสมผสานเจือปนกันอยู่ ผ่านจารีต ทางวัฒนธรรมและอัตลักษณ์ความเป็นล้านนามาจนถึงทุกวันนี้

                3) คุณค่าความเชื่อเรื่องเทวดาในล้านนา ที่มีความเชื่อว่า เทวดา จะคอยปกปักรักษาช่วยเหลือในเรื่องต่างๆ และเป็นเครื่องยืดเหนี่ยวจิตใจ ตลอดจนสร้างขวัญกำลังใจต่อการดำเนินชีวิตอำนวยอวยพรให้ประสบผลสำเร็จ อีกทั้งเพื่อให้มนุษย์ประพฤติตนเองตามแบบอย่างของเทวดา      ละเว้นกระทำความชั่ว ทำแต่ความดี แอบแฝงกุสโลบายให้ผู้คนเกิดความยำเกรง หรือเกรงกลัวต่อพลังอำนาจอิทธิฤทธิ์เทวดา ทำให้กลายเป็นคนนอบน้อม ไม่ก้าวร้าว ไม่พูดจาโผงผาง จนก่อเกิดการบวงสรวง บูชา กราบไหว้สิ่งศักดิ์สิทธิ์เหล่านี้ด้วยเครื่องสักการะต่างๆ จนเป็นขนบธรรมเนียม ประเพณี ที่ยึดถือ และปฏิบัติที่สืบทอดมาจนถึงปัจจุบัน พิธีกรรมต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นไปเพื่อมุ่งรักษาโรค หรือการเยียวยารักษาเคราะห์กรรม ล้วนแล้วแต่อิงอาศัยหลักคำสอนของศาสนาพุทธ  กล่าวได้ว่าคุณค่าความเชื่อเรื่องเทวดาของคนล้านนามีส่วนเสริมสร้างคุณค่าทางจริยธรรมช่วยพัฒนาคุณภาพชีวิตด้วยความไม่ประมาท หมั่นสร้างคุณงามความดี ไม่เบียดเบียนผู้อื่น รักษาศีล ให้ทาน และช่วยเหลือเพื่อนมนุษย์ด้วยกัน ตามคำสอนของพระพุทธศาสนา ประกอบกับการนำคติความเชื่อที่เกี่ยวข้องกับท้องถิ่นผสมผสานกับอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรม ประเพณี จนกลายเป็นขนบธรรมเนียมการยึดถือปฏิบัติที่สืบทอดมาจนถึงปัจจุบันที่ถูกถ่ายทอดผ่านรูปแบบวรรณกรรม สถาปัตยกรรม ประติมากรรม จิตรกรรม และพิธีกรรม

บทคัดย่อภาษาอังกฤษ

                  The research study titled "An Analytical Study on the Value of Beliefs in the Lannã" with the following objectives: 1) To study the deities in Theravada Buddhism 2) To study the belief of angels in Lanna 3) To study and analyze the value of angelic beliefs in Lanna. This research was based on buddhist texts. and interviews with experts. 6 photos/person is qualitative research.

                        In the research it was found that:

                       1) Angels in Theravada Buddhism conclude that there are three types of angels: 1. A fictitious deity is a fictitious deity: king, king, deity. The crown prince, whose power is like an angel.  2. Uppatti deities are angels in heavenly gama and angels counted among Brahma. Three. A saint is a person who has a mind freed from all passions, namely the Buddha. The Buddha and the Arhat Khanasap The rise of the angels was born out of the merits that had been persevered. Preserving the precepts, praying, and behaving in the 10 principles of charity. These will lead to birth in different heavens with the strength of merit, with bodies, viman, divine ornaments, bright halos. Enjoy the joy and enjoyment that consists of eroticism. Yet angels can also descend from heaven when their merit or life expectancy in the angels is exhausted.

                   2) The belief in angels in most Lanna societies comes from human fear. Feeling insecure in the power of invisible mysteries, such as natural phenomena that cannot be explained, has supernatural powers beyond humans, that is, ghosts, demons, spirits, or angels. 2. The angel Arak, who guards the city. Villages, such as ghost lords home shirts, city shirts  and 3. Ancestral ghosts that preserve family trees, blood kinship, such as grandparents' ghosts, ant ghosts, Meng ghosts, Luwa ghosts, rubber ghosts. With respect to the angels of the Lanna people, it is the anchor of the mind in living. As a result, Lanna people focus on people performing virtues with the aim of achieving happiness. Prosperity for oneself, one's family, community, and home, even though time has passed for hundreds of years. Even if the old is receiving, inserting, or adapting the old to a new one, it still retains the same concept at its core: religious angels ...

                  3) The value of the belief in angels in Lanna, which believes that angels will protect and help in various matters and be a stretcher of the mind as well as build morale to live a successful life. Also, for human beings to behave themselves according to the example of angels. Refrain from doing evil, doing good. Covertly, kuslobai causes people to be afraid or afraid of the power of angels, making them humble people. Not aggressive, not ranting, until it causes worship, worship, and worship of these sacred things with various offerings until it is customary. Traditions, adherences and practices that have been passed down to the present day Rituals, whether aimed at healing or healing karma, are based on Buddhist doctrines. Keep building virtues. Do not crowd others. Preserving the precepts, giving alms, and helping fellow human beings together according to the teachings of Buddhism, coupled with the integration of local beliefs with cultural identities.

รายการไฟล์