บทคัดย่อภาษาไทย

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 3 ข้อ คือ 1) เพื่อศึกษาสภาพปัญหาพฤติกรรมมนุษย์ในสังคม ไทยและศาสตร์สมัยใหม่ 2) เพื่อศึกษาวิธีการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมทางจิตของมนุษย์ตามหลักพระพุทธศาสนาและ 3) เพื่อนำเสนอแนวทางการปรับเปลี่ยนพฤติกรรทางจิตของมนุษย์ตามหลักพระพุทธศาสนา เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยศึกษาเอกสารและสัมภาษณ์ผู้เชี่ยวชาญทางพระพุทธศาสนาและจิตวิทยา 

ผลการวิจัยพบว่า

สภาพปัญหาพฤติกรรมมนุษย์ในสังคมไทย เกิดปัญหาด้านการขาดคุณธรรม จริยธรรมหรือไม่มีศีล มีปัญหาที่สภาพพฤติกรรมทางกาย ทางวาจา และทางจิต จำนวนไม่น้อย และในศาสตร์สมัยใหม่ เรียกว่า มีพฤติกรรมภายนอก หรือรวมทั้งภายใน มีปัญหาที่ต้องมีการปรับเปลี่ยนทางจิตใจ ทั้งนี้เกิดมาจาก สิ่งแวดล้อม สิ่งเร้า เจตคติ ความคิดนึก จริยธรรม และพันธุกรรม ทำให้มีพฤติกรรมที่ดี หรือไม่ดี เป็นการกระทำในทางสุจริต หรือทุจริต เป็นต้น วิธีการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมทางจิตของมนุษย์ตามหลักพระพุทธศาสนา คือการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมโดยการรักษาศีล ฝึกกาย วาจา และใจ ด้วยหลักพุทธธรรม และฝึกอบรมให้มีสติ สมาธิ ปัญญา ชี้แนะให้คบกัลยาณมิตร และการใส่ใจด้วยอุบายอันแยบคาย โดยปฏิบัติตามหลักไตรสิกขา แนวทางการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมทางจิตของมนุษย์ตามหลักพระพุทธศาสนานั้น พบว่า พระพุทธศาสนามีหลักการว่า มนุษย์ทุกคนเป็นผู้ฝึกฝนอบรมให้เป็นคนดีได้  จึงมีคำสอนให้ขัดเกลาทางจิต รักษาจิต ให้จิตควบคุมกายกรรมและวจีกรรมให้ปกติ เรียบร้อย ควบคุมพฤติกรรมที่ไม่ดี โดยเน้นกิจกรรมอบรมในโครงการต่างๆ เสริมสร้าง กระตุ้นให้เกิดแรงจูงใจ  ให้รางวัลและยกย่อง เช่น การฝึกจิตภาวนา การใช้ปัญญาคิดด้วยอุบายที่แยบคาย ซึ่งทำให้เยาวชนคนรุ่นใหม่ ได้ขัดเกลาจิต มีเมตตากรุณา เป็นต้น สอดแทรกหลักสัปปุริสธรรมคือฝึกให้รู้เหตุ ผล ตน ประมาณ กาล บุคคลและสังคมให้เยาวชนช่วยเหลือสังคมในด้านต่างๆ มีกิจกรรมสาธารณประโยชน์เป็นต้น และกิจกรรมสันทนาการ  ทั้งนี้เพื่อให้เกิดการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมที่ดีอันเป็นประโยชน์ต่อตนเองและสังคมต่อไป

บทคัดย่อภาษาอังกฤษ

This dissertation entitled “A Study of Methods for Changing Human Mental Behavior according to Buddhism” has three objectives: 1) to study the states of human beings’ behavioral problems in Thai society and modern sciences, 2) to study the methods for the modification of human beings’ mental behaviors according to Buddhist principles, and 3) to propose the guidelines for the modification of human beings’ mental behaviors according to Buddhist principles. This is a qualitative research done by studying documents and in-depth interview of Buddhist scholars and psychologists.

                 In the research it was found

                 That in Thai society the states of human beings’ behavioral problems are obviously caused by lack of morality and ethics or precepts; mostly, people’s body, speech and mind are full of behavioral problems where they are called external or internal behavioral problem by modern sciences. In this respect, the mental modification needs to be done because they are precipitated by environment, motivation, attitude, thought, ethics and genetics and thereby expressing good or bad, right or wrong etc. In Buddhism, the methods to modify human beings’ mental behavior are to change ones’ behaviors through following certain precepts, training body, speech and mind by means of Buddhist principles based on mindfulness, concentration and wisdom. To achieve this, ones are directed to associate with good friends and critical thinking by which three-fold training is used. Changing human beings’ mental behavior in Buddhism is found that according to Buddhism, man is by nature trainable to be good and thereby providing certain teachings for purifying mind, once mind is purified then one’s body and speech are automatically controlled in a proper manner; bad behavior cannot be caused. In doing this, various projects can be assigned to support and inspire one to stand on the right way; the development of mind where critical thinking is used can be made as exemplary. Consequently, new generations are morally trained through loving kindness and compassion. Based on this activity, they come to realize the virtues of wise man; they know the cause, result, themselves, moderation, time, people and society. Under the activity for public benefit and entertainment, their mental behaviors are gradually changed and then they will contribute their good part to themselves and a society respectively.

รายการไฟล์